ارزیابی عملکرد و نحوة توزیع فضایی دفاتر ICT روستایی (مطالعة موردی: شهرستان لنجان - استان اصفهان)

طرح مسئله: امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، یکی از مؤثرترین رویکردها در توسعة پایدار روستایی است و بی‌تردید دگرگونی‌های گسترده‌ای را در ابعاد مختلف زندگی انسان در پی دارد. تأثیرگذاری آن بر جوامع انسانی به‌ گونه‌ای است که به‌سرعت در حال تبدیل‌کردن جهان معاصر به جامعة اطلاعاتی است. در دهة اخیر این رویکرد در مناطق روستایی نیز به‌ویژه در قالب دفاتر ICT روستایی بسیار گسترده شده است و ارزیابی عملکرد این دفاتر، گامی مؤثر در مسیر ارتقای بهره‌وری آنها به شمار می‌رود. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد دفاتر ICT روستایی و نحوة توزیع فضایی آنها در شهرستان لنجان انجام شده است. روش: روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده ‌شده است. جامعة آماری پژوهش شامل ساکنان روستاهای دارای دفاتر ICT روستایی شهرستان لنجان است. اطلاعات میدانی پژوهش حاصل تکمیل 294 پرسش‌نامه در 5 روستای نمونه است که براساس فرمول کوکران و تعدیل آنها محاسبه شد. پایایی پرسش‌نامه 824/0 و مؤید اعتبار مناسب ابزار پژوهش است. در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و ...) و استنباطی (T تک‌نمونه‌ای) در نرم‌افزار spss به کار رفته است. نحوة توزیع فضایی دفاتر نیز با بهره‌گیری از دو مدل آنتروپی و شاخص تمرکز بررسی ‌شده است. نتایج: سطح معناداری کمتر از 05/0 به همراه منفی‌شدن کرانه‌های بالا (60/6-) و پایین (40/8-) نشان می‌دهد دفاتر خدمات ارتباطی در روستاهای مطالعه‌شده عملکرد موفقی نداشته‌اند. نتایج کاربرد دو مدل آنتروپی (با ضریب 665/0-) و شاخص تمرکز (با میزان 01/0) در ارزیابی نحوة توزیع فضایی دفاتر نیز حاکی است توزیع دفاتر الگوی مناسبی ندارد. نوآوری: در پژوهش‌های مختلف عملکرد و میزان رضایتمندی دفاتر ICT روستایی بررسی شده است؛ اما به‌طور همزمان به توزیع جغرافیایی توجه نشده است. در این پژوهش به همة ابعاد عملکردی به همراه قوت‌ها و ضعف‌ها و همچنین توزیع فضایی، نگرشی جغرافیایی، توجه شده است.